گذرگاه تفسیر دین به نفع انسان
عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی ضمن اشاره به تفسیر متفاوت حسن حنفی از سکولاریسم و اومانیسم، تصریح کرد: از نظر حنفی، سکولاریسم یعنی آن گونه تفسیری از دین ارائه بشود که آن تفسیر به نفع انسان تمام شود.
کد خبر: ۳۶۴۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۰
دفـاع از اجتهاد عقل محور!
وقتی حنفی به عنصر «عقل» میپردازد سخت بر عقل غیرنقاد و فرمانبردار اشراق گرایی افراطی میتازد و میکوشد نقشی بسیار بنیادی برای عقل در بازخوانی سنت قائل شود. او «اجتهاد عقل محور» را مناسبترین روش برای اثبات توانمندی وحی اسلامی و تبدیل شدن به بزرگترین دین مدرن میشمرد.
کد خبر: ۳۶۴۷۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۷
پروژه فکری حسن حنفی؛
مجید مرادی ضمن اشاره به پروژه فکری حسن حنفی که مبنی بر عینیتبخشی به باورهای اسلامی در جامعه و تولید الهیات انسانمحور بود، تصریح کرد: ایشان معتقد بود که فهم سنتی مسلمانان را در حاشیه نگه میدارد و ما باید به متن تاریخ وارد شویم.
کد خبر: ۳۶۴۵۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۶
نگرشی جدید به دین؛
مرحوم حسن حنفی (متولد ۱۹۳۵-وفات ۲۰۲۱ - ۸۶ سالگی) شاگرد عثمان امین، از اندیشمندان دینی عرب (مصری) است که به چپ اسلامی متمایل بوده است. وی معتقد به وحدت دین و سیاست است و هدف خود را بازسازی تراث اسلامی قرار داده و سعی دارد سنتها و تراث اسلامی را به ایدئولوژی تبدیل کند. در این بازسازی، انسان و تاریخ در مرکز توجه او قرار دارند. وی معتقد است بدبختی مسلمانان به خاطر تقلید مکانیکی از مدلهای گذشته رخ داده و باید آن را بازسازی نمود. آرای نظری حسن حنفی در ایران چندان مورد توجه مستقیم قرار نگرفته، ولی به واسطه شاگردش نصر حامد ابوزید، تأثیر غیر مستقیم عمیقی بر نواندیشان دینی ایران گذاشته است (شاگردان اصلی حنفی را شامل نصر ابوزید، علی مبروک و کریم السید عنوان داشته اند). حنفی اگرچه در زمان حیاتش از سوی برخی سنتگرایان مصری تکفیر شده بود، اما بعد از مرگش شیخ الازهر در فیسبوک خود، حنفی را متفکری خواند که عمرش را در محراب اندیشه و فلسفه گذراند و درگذشت او را تسلیت گفت.
کد خبر: ۳۶۳۵۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۵
مجید مرادی؛
در روز پنجشنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۰ دکتر حسن حنفی (۱۹۳۵-۲۰۲۱) چشم بر جهان فروبست. در جریان سفری که در سال ۱۳۷۸ به مصر داشتم نخستین بار در دفتر کارش در دانشکده فلسفه دانشگاه قاهره با او دیدار کردم و سپس در سال ۱۳۹۰ در بیروت و زمانی که به دعوت انستیتوی آلمانی مطالعات شرقی برای بزرگداشت اقبال لاهوری به لبنان آمد و در تالار یونسکو سخنرانی به یادماندنیای در باره اقبال کرد و روز بعد در انستیتوی مطالعات شرقی سخنرانیای در جمع پژوهشگران کرد و در آن جا از شاگردش نصر حامد ابوزید یاد کرد و گفت که او شهید شتابزدگی اش شد و نباید چنین میکرد.
کد خبر: ۳۶۳۳۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۲
محمدرضا اسدی:
عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است که علامه جعفری تلاش میکرد تا اندیشه خود را به سنت سینوی، اشراقی و صدرایی محدود و محصور نکند، بلکه با فاصله گرفتن از این سنتها اندیشهورزی کند.
کد خبر: ۳۱۱۸۲۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۲۵
سکولار شدن جامعه ایرانی؛
آنچه میخوانید مصاحبه با دکتر محمدمسعود سعیدی، فارغالتحصیل دکتری تخصصی جامعهشناسی اقتصاد و توسعه از دانشگاه فردوسی، دانشآموخته سطح و درس خارج در حوزه علمیه مشهد و نویسنده کتاب «تبیین نظری سکولار شدن در جامعه ایران معاصر» است. هشدارهای آقای دکتر سعیدی در توصیف وضع کنونی یا آینده محتمل، بهکلی بیوجه نیست ولی خواندن آنها میتواند در جهت خروج از خوشخیالی مفید باشد.
کد خبر: ۳۰۵۵۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۲
عضو هیأت مدیره فرهنگستان علوم اسلامی:
حجتالاسلام میرباقری نیز صددرصد خیلی از وقتها تعبیرشان این است که ما که نباید رفتار داعشی با علم داشته باشیم. اینها تعابیر خودشان است. منظورشان آن نیست [که رفتار داعشی داشته باشیم]بلکه میخواهند از آسیبی از اینطرف پرهیز بدهند. حالا یک وقتهایی در فضای رسانهای میگویم که این را آنطرفیها تقویت میکنند.
کد خبر: ۲۹۹۹۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۲۴
کمبود آگاهی نسبت به پیشگامان
کمبود آگاهی داخلی نسبت به تولیدات و تلاشهای علمی پیشگامان این جریان در جهان عرب مورد مغفولی است که در جهان امروز وجود دارد. در این میان نواندیشی دینی در جهان عرب تحت عنوان «التیار التجدیدی» در حال نقد و بررسی دستاوردهای دوران نخست روشنگری است.
کد خبر: ۲۹۶۲۸۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۰۳
راه طیشده غربشناسی؛
برخی شرقشناسیها صرفا نگاههای جزئینگرانه را معیار کار خود قرار میدهند. غربشناسی تمدنی [میخواهد] نسبتی که میان جزئینگری و کلاناندیشی نیاز است را تعریف کند. ما در این مجموعه تلاش کردیم تجربههای مختلف غربشناسان انتقادی و اصالتباور را برجسته و تجربه آنها را نمایان کنیم و حداقل از سانسور روشنفکری بیرون بیاوریم.
کد خبر: ۲۹۲۱۲۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۱۳
در گفتگو با همتی استاد عرفان؛
در گزارش زیر، گفتگویی با دکتر همایون همتی استاد ادیان و عرفان صورت گرفته است که به برخی از مسائل کلی درباره گرایشهای الهیاتی جدید پاسخ داده اند. ایشان اشاره داشتند که ،بیش از ۵۰ نظام الهیاتی معاصر داریم که جامعهٔ علمی و دانشگاهی ما و نیز حوزهها از بسیاری از آنها بی اطلاع هستند و امیدواریم با پیگیری کرسیهای الهیات جدید و ترجمهٔ آثار قلههای الهیاتی جهان بتوانیم نسل جوان و کتابخوان و روشنفکران و دانشگاهیان و نیز طلاب جوان و فاضل حوزههای علمیه به زودی و به خوبی با این تحولات و نظامهای جدید آشنا گردند.
کد خبر: ۲۷۸۵۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۰
بررسی جایگاه اندیشه علی شریعتی؛
علی شریعتی اندیشمندی است که نه تنها در ایران بلکه درجهان اسلام نیز تأثیرات فکری وفرهنگی مهمی برجای گذاشت. افغانستان، ترکیه و مصر از جمله کشورهایی هستند که از اندیشه شریعتی تأثیر پذیرفته اند.
کد خبر: ۲۱۴۵۲۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۸
انسانگرایی در اسلام؛
پس از گذشت بیش از دو قرن از شکلگیری «فکر عربی اسلامی نو»، یعنی از آغاز قرن نوزدهم تا آغاز قرن 21، پروژههای فکری چندی سر برداشتند که هر یک به سهم خود میکوشید با استناد به منابع گوناگون، واقعیت اجتماعی را به شکلی صحیح تفسیر و تبیین کنند. گامهای اول را طهطاوی، عبدالرحمن کواکبی، سیدجمال افغانی (اسدآبادی) و محمد عبده برداشتند.
کد خبر: ۱۴۳۵۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۵/۰۳
حجت الاسلام و المسلمین صادقی گفت:
در تاریخ قبل از این افراط و تفریط بوده و امروز هم وجود دارد، نماد افراطی گری و نقل گرایی که عقل را تعطیل میکنند وهابیت فعلی و داعش و طالبان و امثال آن است.
کد خبر: ۲۷۷۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۶/۱۶